องค์ประกอบของสังฆทานควรมีอะไรบ้าง?
ควรเป็นสิ่งของที่พระสงฆ์สามารถนำไปใช้งานได้จริง ได้แก่
1.ยาสระผม คนมักคิดว่าพระไม่มีผมไม่จำเป็นต้องใช้ยาสระผม แต่จริง ๆ แล้วจำเป็นเพราะส่วนหนึ่งอาจมีคราบไคลและไขมันที่เกาะสกปรกตามหนังศีรษะอยู่บ้าง
2.มีดโกน
3.อุปกรณ์เครื่องครัว เช่น จาน กะทะ หม้อ ช้อน แก้วน้ำ ที่มีคุณภาพ พระสามารถใช้เป็นของส่วนตัวและเอื้อเฟื้อสำหรับญาติโยมที่มาทำบุญได้ด้วย
4.อุปกรณ์ช่าง ค้อน ตะปู ไขควง สว่าน ที่พระมีโอกาสได้ใช้ในการซ่อมแซมต่าง ๆ ในวัดและกุฏิ
5.อุปกรณ์ทำความสะอาด ไม้กวาด ไม้ถูพื้น ไม้กวาดแข็ง ที่โกยขยะ เป็นอุปกรณ์จำเป็น
6.ข้าวสาร อาหารแห้ง
7.เครื่องเขียน สมุด ปากกา ดินสอ
8.หนังสือธรรมะ หรือหนังสือแนวทางการดูแลสุขภาพ
9.ผ้าสบง จีวร ผ้า
10.ยาสมุนไพร ยารักษาโรค

หลังจากพระสงฆ์ฉันภัตตาหารเรียบร้อยแล้วจะมีการสวดบทสวดให้พรแก่ผู้มีพระคุณหลังรับประทานอาหาร นั่นก็คือ

สัพพีติโย วิวัชชันตุ สัพพะโรโค วินัสสะตุ
มา เต ภะวัตวันตะราโย สุขี ทีฆายุโก ภะวะ
สัพพีติโย วิวัชชันตุ สัพพะโรโค วินัสสะตุ
มา เต ภะวัตวันตะราโย สุขี ทีฆายุโก ภะวะ
สัพพีติโย วิวัชชันตุ สัพพะโรโค วินัสสะตุ
มา เต ภะวัตวันตะราโย สุขี ทีฆายุโก ภะวะ ฯ
อะภิวาทะนะสีลิสสะ นิจจัง วุฑฒาปะจายิโน จัตตาโร ธัมมา
วัฑฒันติ อายุ วัณโณ สุขัง พะลัง ฯ

เสร็จพิธีก็จะมีการถวายเครื่องสังฆทาน ประกอบด้วยปัจจัย 4  (ยกเว้นที่อยู่อาศัย) รวมถึงเครื่องอุปโภคบริโภคต่างๆ ซึ่งพระสงฆ์สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง คือ อาหาร ยารักษาโรค เครื่องนุ่งห่ม และเครื่องอุปโภค โดยคำกล่าวถวายเครื่องไทยธรรม มีดังนี้

อิมานิ มะยัง ภันเต, จะตุปัจจะยาทีนิ, สะปะริวารานิ, ภิกขุสังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภันเต, ภิกขุสังโฆ, อิมานิ, จะตุปัจจะยาทีนิ, สะปะริวารานิ, ปะฎิคคัณหาตุ, อัมหากัง, ฑีฆะรัตตัง,หิตายะ, สุขายะ, นิพพานายะ จะฯ

คำแปล

ข้าแต่พระภิกษุสงฆ์ผู้เจริญ, ข้าพเจ้าทั้งหลาย, ขอน้อมถวาย, เครื่องไทยธรรม, มีปัจจัยสี่เป็นต้น, พร้อมด้วยบริวารทั้งหลายเหล่านี้,แด่พระภิกษุสงฆ์, ขอพระภิกษุสงฆ์, จงรับ, เครื่องไทยธรรม, มีปัจจัยสี่เป็นต้น, พร้อมด้วยบริวารทั้งหลายเหล่านี้, ของข้าพเจ้าทั้งหลาย, เพื่อประโยชน์,เพื่อความสุข, เพื่อมรรคผลนิพพาน, แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย, ตลอดกาลนานเทอญ